Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım, Gazze’de yaşananların mevcut uluslararası düzenin ahlaki ve vicdani parçalanmışlığını çarpıcı biçimde ortaya koyduğunu belirterek, “Bu soykırım ve etnik temizliğe uluslararası kamuoyu son vermelidir. Durdurulmazsa beşeriyetin sonu gelecek.” dedi.
Yıldırım, Bakü’de düzenlenen 11. Küresel Bakü Forumu’nun açılışında konuştu.
Katılımcılara Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selamlarını ileten Yıldırım, forumun başarılı olmasını diledi.
Yıldırım, giderek artan küresel ve bölgesel zorluklar ve bu zorluklara yeterince cevap veremeyen uluslararası sistemin dağınık ve düzensiz görünümünün tüm dünyada parçalı imajın oluşmasına yol açtığını belirtti.
Parçalanmanın bölgesel düzeyde başlayıp sorunlar yumağı olarak küresel düzeye taşındığını ifade eden Yıldırım, bölgedeki çatışmaların sadece siyasi ve askeri alanda değil, ekonomi, ulaşım, enerji gibi alanlarda da olumsuzluklara neden olduğunu vurguladı.
Yıldırım, Rusya-Ukrayna Savaşı’na ilişkin, “Bu savaş, bölgemizde ve ötesinde giderek ağır insani ve maddi zarara yol açıyor. Barışı sağlamak için tarafları bir araya getirmenin yollarını bulmaya acilen ihtiyaç var. Türkiye sorunun barış yoluyla çözümü için çaba harcıyor.” görüşünü paylaştı.
Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki sorunlara da değinen Yıldırım, “Güney Kafkasya’nın hak ettiği barış, güvenlik ve refaha kavuşması için bölgedeki tüm ülkelerin yapıcı ve sonuç odaklı çalışmalar yapması gerekmektedir. Karabağ işgalden kurtuldu. Şimdi bölgede barışa yakınız.” ifadelerini kullandı.
Yıldırım, İsrail’in Gazze’ye saldırılarına ilişkin, “Gazze’de yaşananlar, mevcut uluslararası düzenin ahlaki ve vicdani parçalanmışlığını çarpıcı biçimde ortaya koyuyor. Bu soykırım ve etnik temizliğe uluslararası kamuoyu son vermelidir. Durdurulmazsa beşeriyetin sonu gelecek.” dedi.
Konuşmasında terör, yabancı düşmanlığı, hoşgörüsüzlük, İslam karşıtlığı gibi tehditlerin yoğunlaşmasına dikkati çeken Yıldırım, iklim değişikliğinin de belli ülkeleri değil tüm dünyayı ilgilendiren ve topyekun mücadele gerektiren sorun olduğunu vurguladı.
Yıldırım, uluslararası sistemin mevcut parçalı görünüme çözüm bulamadığını, çok kutuplu yapısının dünyanın parçalanmasını daha da derinleştirdiğini belirterek, şöyle devam etti:
“Uluslararası sistemin etkinliğinin ve meşruiyetinin kaybolması keyfiliğin, düzensizliğin, şiddet ve vahşetin daha da artmasına yol açmaktadır. Toplumlar arasındaki hoşgörüsüzlük ve fikir ayrılıkları devam ettikçe, bu hoşgörüsüzlük ve fikir ayrılıklarından beslenen çevrelerin güçlendiğini, dolayısıyla aşırılıkçı hareketlerin yükselişini sürdürdüğünü görüyoruz. Öte yandan, geçmişin ihtiyaçlarına göre tasarlanan uluslararası kurum ve kuruluşların, mevcut yapılarıyla günümüzün sorunlarına adil ve sürdürülebilir çözümler getiremediği artık aşikardır. Daha güçlü kurum ve ortaklıklara olan ihtiyaç giderek daha belirgin hale geliyor. Bu bağlamda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Dünya beşten büyüktür’ çağrısı, daha adil dünyanın mümkün olduğu inancıyla haksızlığa karşı mazlumların yanında kararlı duruşu temsil ediyor. Dünya çapında herkesi anlayabilecek kurum, kuruluş, yaklaşım ve politikalara ihtiyacımız var. “
Bölgesel işbirliğinin her zamankinden daha acil ihtiyaç haline geldiğini vurgulayan Yıldırım, Türkiye ve Azerbaycan’ın inisiyatifiyle başlatılan “3+3 Bölgesel İşbirliği Platformu”nu ve TDT’yi örnek gösterdi.
“Uluslararası organizasyonlar ne yazık ki aciz ve çaresiz kalıyor”
Yıldırım, forumun açılışı sonrasında basın mensuplarına yaptığı açıklamada, sorunlara “güçlünün haklı değil haklının güçlü olduğu” anlayışla yaklaşıldığında, hukukun üstünlüğü esas alındığında çözüm elde edilebileceğini söyledi.
İsrail’in Gazze’de yaptıklarına, Rusya-Ukrayna Savaşı’na veya Karabağ’da 30 yıldır yaşananlara bakıldığında “güçlünün haklı olduğu” teziyle hareket edildiğinin görüldüğünü söyleyen Yıldırım, “Uluslararası organizasyonlar ne yazık ki aciz ve çaresiz kalıyor. Sorunların çözülmesi için uluslararası kuruluşlar, Birleşmiş Milletler ve diğer bölgesel organizasyonların 2. Dünya Savaşı’ndan kalma anlayışla değil günümüzün beklentilerini karşılayacak şekilde tekrar reforme edilmesi, elden geçirilmesi lazım.” şeklinde konuştu.
Forumda 68 ülkeden 400 katılımcı yer aldı
Nizami Gencevi Uluslararası Merkezi’nce düzenlenen ve açılışını Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in yaptığı foruma Yıldırım’ın yanı sıra Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bayram Begay, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp Üyesi Zeljka Cvijanovic, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Birleşmiş Milletler Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi Miguel Angel Moratinos da katıldı.
“Parçalanmış Dünyayı Yeniden Kurmak” konulu forumda, eski devlet ve hükümet başkanları, Nobel Ödülü sahipleri, uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum temsilcileri de dahil olmak üzere 68 ülkeden yaklaşık 400 katılımcı yer aldı.